موزه بانک سپه
اسپهبدان طبرستان
پس از كشته شدن يزدگرد سوم به سال 652 ميلادي و سقوط حكومت ساساني، خانداني از نسل شاهزادگان اين قوم به نام جاماسب به فرمانروايي منطقه طبرستان (مازندران كنوني) برگزيده شد.
نخستين حاكم اين خطه گيل1 ملقب به گاوباره بود كه در رويان و گيلان حكومت مي كرد. پس از وي پسرش دابويه2 و سپس فرخان اول3، داد برزمهر4، فرخان دوم5، خورشيد6 به فرمانروايي رسيدند.
سكه هاي اين دوره از جنس نقره و به سبك و سياق سكه هاي ساساني است با قطري كوچكتر حدود 3/2 سانتيمتر و وزن بيش از نيم درهم ساساني حدود( 13/2 گرم) به همراه خط آرامي به گويش پهلوي ساساني، آنچه كه مشخص است اين مسكوكات در منطقه وسيع طبرستان و گيلان در مبادلات اقتصادي و تجاري رايج بوده است.
حكام عرب طبرستان
پس از مرگ آخرين حاكم طبرستان (خورشيد) دروازه هاي مازندران و گيلان بر روي امراي عباسي به سال 158 هجري گشوده شد كه به نام عرب طبرستان به مدت 52 سال حكومت كردند و تا سال 198 هجري سكه هايي شبيه سكه هاي گاوبارگان ضرب نمودند.
سكهها داراي تصوير خسرو دوم است با نقش آتشكده و دو موبد محافظ آتش و محل و تاريخ ضرب، با اين تفاوت كه به همراه خط آرامي خط كوفي نيز ديده مي شود.
از آخرين سكه هاي اين دوره مي توان به سكه هاي فضل بن سهل ذوالرياستين اشاره نمود. 7
حكومت حاكمان عرب اين خطّه به همراه حكومت حكام طبرستان جمعاً به مدت 102 سال طول كشيد كه نشان دهنده علاقمندي و پايبندي مردم آن سرزمين به آداب و سنن گذشته است.
زيرنويس
1- فرزند گيلانشاه به مدت 39 سال باقدرت فرمانروايي كرد (642-681 ميلادي)
2- دابويه (681-711 ميلادي) فرزند گيل كه برادرش پادوسپان همزمان با وي بر ناحيه رستمدار فرمانروايي مي كرد.
3- اعراب به وي لقب ذوالمناقب دادند او اولين گاوبارهاي است كه از وي سكه بدست آمده است (711-728 ميلادي)
4- فرزند اسپهبد فرخان (728-740 ميلادي) به مدت دوازده سال حكومت كرد.
5- برادر داد برزمهر كه به مدت هشت سال نايب السلطنه بود (740-748 ميلادي).
6- در سن چهارده سالگي فرمانروا گشت(748-761 ميلادي) و در آخرين سال حكومتش با زهر به زندگي خود خاتمه داد.
7- آخرين اميري است كه به سبك گاوبارگان به ضرب سكه اقدام نمود، تغييرات عمده بوجود آمده در پشت سكه بدين صورت است: آتشكده و موبدان محافظ آتش حذف شدهاند و به جاي آنها به خط كوفي عبارت لا اله الا الله محمد رسول الله نوشته شده و تاريخ و محل ضرب سكه به خط آرامي است.
