کورکانیان
جغتای فرزند چنگیز در هنگام تقسیم متصرفات پدرش وارث آسیای مرکزی و ماوراءالنهر شد . منطقه ای که پس از وي دائماً بین نوادگان و سرداران چنگیز که مدعی استقلال بودند زدوخورد وجود داشت، تا اینکه تیمور1 به سال 771 هجري برهمه آنان تسلط پیدا کرد و سمرقند2 را پایتخت خود قرار داد.
شاهرخ3 پسر تیمور فردی صلح طلب و هنرمند بود تا بدانجا که هرات را پایتخت خواند و آنجا را به شهر هنرمندان مبدل کرد و پسرش الغبيگ نيز پس از به سلطنت رسيدن رصدخانه بزرگي در سمرقند ساخت.
بایسنقر يكي ديگر از فرزندان شاهرخ نیز نه تنها هنرمند بود بلکه به هنر و ادبیات و شعر اهمیت می داد و از آنان حمایت می کرد.
آخرین فرد این خاندان سلطان حسین بایقرا4 بود که جمع هنرمندانی چون عبدالرحمن جامی، امیر علیشیر نوایی وبهزاد نقاش مشهور، از مقربان دربار وی بودند. این سلسله توسط شیبانیان منقرض گردید.
از جمله ضرابخانه های این دوره می توان از ابرقو، اردبیل، شبانکاره، طبس، غزنین و ... که جمعاً حدود 56 فقره است نام برد.
پس از مرگ تیمور طایفه ای از ترکمانان به نام امرای قراقویونلو( گوسفند سیاه) در آذربایجان و غرب ایران عراق عرب، حکومتی تشکیل دادند که در سال 874 هجری توسط اوزون حسن رئیس طایفه آق قویونلو ( گوسفند سفید) به فرمانروایی آنان خاتمه داده شد.
طايفه آق قویونلو نیز درمناطق آذربایجان و دیاربکر و سپس فارس و عراق و اصفهان و یزد و کرمان و ری وتا حدود خراسان حکمرانی می کرد.این قوم در سال 907 هجری توسط شاه اسمعیل صفوی از بین رفت.
سکههای آققویونلو و قراقویونلو به دوصورت ديده ميشوند، دارای سورشارژ و عادی، که اغلب سکه های سورشارژی متعلق به سکه های شاهرخ وابوسعید كوركاني است، احتمالاً به علت جنگهای مداوم با همسایگان و جنگهای خانوادگی است که برای تسریع در امر جریان پول و پرداخت حقوق سربازان به این عمل اقدام می نمودند.
زیر نویس
1- وي از جمله سرداراني بود که ادعا داشت از اعقاب چنگیز است.
2- تیمور پس از اینکه موقعیت خود را محکم ساخت بعد از سمرقند به خوازرم و مغولستان و ایران حمله کرد.( وي به ايران سه بار حمله كردو آنجا را تبديل به ويرانهاي نمود)
3- او در صدد لشگر کشی و سرکوبی برادران بر نیامد وبه عمران وآبادانی تمایل داشت.
4-او در هرات عمارتها و مدارسی بسیار ساخت.
موزه بانک سپه